Skögel
Nog even koester ik
de geknede kom
in mijn handen
Voor ik haar met
een zachte tik
op tafel zet
Aandachtig bouw ik
laag voor laag
slierten op
Tot zij zich sluit
in een
Elegante punt
Een vorm geboren uit nieuwsgierigheid
-
Wat gebeurt er als ik twee oude technieken combineer: de duimpot en de rollen?
-
Wat gebeurt er als ik grootte uitbuit?
-
Wat gebeurt er als ik er heel veel maak?
-
Wat gebeurt er met mij en met de klei tijdens het bouwen?
Nieuwsgierigheid, ofwel een natuurlijk onderzoekend gedrag dat voorkomt bij mensen en andere diersoorten, dat het emotionele aspect is van levende wezens dat leidt tot verkenning, onderzoek en leren.
Uit de combinatie duimpot en rollen ontstaat een conische, cilindervormige kegel. Voor deze vorm bedacht ik de naam: Skögel, een samenvoegsel uit de drie bovenstaande woorden. Inmiddels, vijf jaar later, is het niet alleen een naam maar ook een werkwoord; Ik ga met zekere regelmaat in mijn werkplaats skögelen. Al bijna 150 vormen heb ik klaar. Met recht een uitdaging, een proces waarin eerder genoemde vragen zijn beantwoord.
Bij elke Skögel gaan de klei en ik als het ware in gesprek. De klei reageert op mijn handen, hoe die knijpen, rollen, vormen. Ik reageer op de conditie van de klei. Drogere klei werkt namelijk heel anders dan ‘verse’ ofwel zachte klei. Door dit samenspel ontstaan laag voor laag prachtige vormen. Ik heb geleerd goed te luisteren naar de klei, geduld te hebben en haar de tijd te geven zich te zetten naar de sturing van mijn handen. Door aandacht is de klei geduldig met mij en werken we mooi samen.
Eerst maak ik een kom vanuit de duimpot. Dan rol ik rollen van steeds twee meter want zo lang is mijn werktafel. Deze druk ik plat tot een strook die ik oppak om hem laag voor laag op de rand van de kom te bevestigen. Vaak ontstaat er een meandering in de rand vanwaar uit ik torentjes laat groeien. En uiteindelijk sluit de vorm zich in een punt.
Na het drogen en de eerste stook bewerk ik de Skögel met zuivel. Ik kwast, sproei of giet melk of karnemelk over haar heen die haar een zachte glans geeft. Als dit opgedroog is stook ik de Skögel nogmaals op lage temperatuur of ik brand met een gasbrander de zuivellaag in een schakering van tinten bruin. Dit geeft de Skogel haar leer-, of houtachtige uitstraling.
De groep is inmiddels een waar landschap waar een ieder op zijn eigen manier in kan wegdromen. Daardoor ontstaan tussen de kijkers vaak mooie gesprekken.
Voor mij gaat dit 5 jaar durende avontuur over verdieping en focus, maar zeker ook over de kracht van groei en evolutie van de natuur, het leven. Ik ben hierdoor zelf gegroeid op meerdere manieren. Een heel waardevol proces.
Jessica
Reacties
“Intrigerende keramische vormgeving die vervreemding oproept en je tegelijkertijd mee op reis neemt naar een wereld met oeroude landschappen. Solitair sterk en als groep imposant. Je ervaart een grote verbondenheid met de natuur.”
– Wilma Wassing
“Een verrukkelijke serie Lelievelders. Jessica heeft een vormengroep gemaakt die met diversiteit die doet denken aan de vele verschillende karakters in een hedendaagse patchworkfamilie. Ook die leden komen vanuit de hele wereld. De huid van iedere Skögel is anders aangedaan, de vorm ingezakt maar hecht verbonden met elkaar. Ze verdringen zich om gezien te worden. Welke geheimen verhullen deze figuren van gebakken aarde? Spannend, ik wil erbij horen!”
– Jolande van Luijk
“Rijke vormen die verwonderen, unieke fantasieën
die de kijker een moment lang stil zetten, bescheiden
gestaltes die iets vertrouwds aanwakkeren.”
– Laura van Meijeren